Jij speelt een onmisbare rol bij het invullen van tekorten en het bieden van flexibele en persoonlijke zorg. Maar vanaf 1 januari 2025 zal de wet DBA gehandhaafd gaan worden, met name op het gebied van schijnzelfstandigheid. Wat houdt dit in, waarom is het een risico, en hoe kun je je zelfstandige status behouden? We leggen het uit.
Wat betekent schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer je formeel als zelfstandige werkt, maar dat er in de praktijk sprake is van een gezagsverhouding, verplichte werktijden en weinig vrijheid in hoe je je werk organiseert – kenmerken die horen bij een dienstverband.
De dunne lijn tussen vrijheid en schijnzelfstandigheid
Als zzp’er in de zorg ben je een cruciale schakel in een systeem dat leunt op jouw flexibiliteit en expertise. Maar die grens tussen zelfstandigheid en schijnzelfstandigheid kan soms onduidelijk zijn. Dit kan je in een kwetsbare positie brengen.
Daarom is het belangrijk om signalen te herkennen, zoals werken onder directe supervisie, vaste werktijden of het ontbreken van andere opdrachtgevers. Door je bewust te zijn van deze valkuilen, kun je stappen zetten om je zelfstandigheid te beschermen.
Waarom is schijnzelfstandigheid een probleem?
Schijnzelfstandigheid heeft ingrijpende gevolgen, zowel voor jou als zzp’er als voor je opdrachtgever:
- Voor opdrachtgevers: De Belastingdienst kan naheffingen opleggen, zoals sociale premies en boetes. Dit kan aanzienlijke financiële gevolgen hebben.
- Voor jou als zzp’er: Wordt vastgesteld dat een opdracht niet voldoet aan de voorwaarden voor ondernemerschap, dan loop je het risico belastingvoordelen voor ondernemers terug te moeten betalen. Dit kan een grote impact hebben op je inkomsten.
Hoe herken je schijnzelfstandigheid?
Er zijn duidelijke signalen die erop kunnen wijzen dat je als schijnzelfstandige werkt:
- Gezagsverhouding: Je werkt onder directe aansturing van een leidinggevende, met beperkte vrijheid om je werkzaamheden zelfstandig in te richten.
- Vaste werktijden: Je werkt volgens een vast rooster, vergelijkbaar met dat van een werknemer.
- Eén opdrachtgever: Je hebt geen andere klanten naast deze opdrachtgever.
- Gebruik van middelen: Je maakt gebruik van de faciliteiten en hulpmiddelen van de opdrachtgever.
Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?
Maak heldere afspraken: Leg vast dat je volledig zelfstandig werkt. Zet afspraken over uurtarieven, werkzaamheden en verantwoordelijkheden in een overeenkomst.
Bewaar autonomie: Stel grenzen en bewaak je zelfstandigheid, bijvoorbeeld door het vermijden van directe aansturing.
Werk voor meerdere opdrachtgevers: Diversifieer je klantenbestand om je zelfstandige status te onderbouwen.
Wat zegt de wet?
De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, maar handhaving blijkt complex. Zorg dat je op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen in wet- en regelgeving, zodat je voorbereid bent op mogelijke veranderingen. De website zzp-erindezorg.nl houdt deze ontwikkelingen nauwgezet in de gaten. We raden je daarom aan om deze regelmatig te bezoeken en op de hoogte te blijven.
Samenwerken op een eerlijke basis
Jouw inzet als zzp’er in de zorg is van enorme waarde, maar het is belangrijk dat dit op een eerlijke en transparante manier gebeurt. Door duidelijke afspraken te maken en je zelfstandigheid te bewaken, kun je risico’s beperken en blijven profiteren van de voordelen van zelfstandig ondernemerschap.