Wanneer iemand die je lief is te maken krijgt met dementie, kan het voelen alsof je wereld instort. De dynamiek in jullie relatie verandert en je krijgt te maken met andere verantwoordelijkheden. Er is praktische zorg nodig en daarbij komt ook de emotionele impact: je ziet iemand die je goed kent langzaam veranderen. En dat doet pijn. Veel mensen voelen zich overbelast, verdrietig of machteloos. Toch zijn er manieren om deze reis iets lichter te maken, zowel voor jou als voor degene om wie je geeft.
Begrip en geduld als kracht
Dementie heeft veel impact. Er kunnen momenten zijn van verwarring, frustratie en angst. Het kan helpen om te beseffen dat gedrag dat moeilijk te begrijpen is vaak voortkomt uit deze gevoelens. Door met geduld en begrip te reageren, kun je de spanning of angst verminderen.
Een voorbeeld om frustratie te voorkomen: als degene voor wie je zorgt iets vertelt dat niet klopt, kun je proberen in te spelen op het gevoel in plaats van de feiten. Stel, ze herinneren zich een gebeurtenis die niet heeft plaatsgevonden. In plaats van te corrigeren met “Dat klopt niet”, kun je reageren met “Wat fijn dat je daar zo blij van wordt.” Het voorkomt onnodige frustratie en helpt de sfeer goed te houden.
Contact via de zintuigen
Wanneer woorden niet meer toereikend zijn, kunnen zintuigen een brug slaan. Muziek is hierin bijzonder krachtig. Een lied uit iemands jeugd kan herinneringen oproepen die anders verborgen blijven. Een melodie kan rust brengen of een glimlach op het gezicht toveren, zelfs op moeilijke dagen.
Ook geur en aanraking spelen een belangrijke rol. De geur van versgebakken brood, lavendel of een zachte, vertrouwde deken kan een gevoel van veiligheid en verbondenheid geven. Deze kleine, zintuiglijke prikkels maken vaak een groot verschil.
Structuur geeft houvast
Mensen met dementie varen wel bij een vaste structuur. Het biedt overzicht en rust in een omgeving die steeds onbegrijpelijker wordt. Dit geeft duidelijkheid, rust en een veilig(er) gevoel. Natuurlijk zijn er wel eens dagen waarop dingen niet gaan zoals gepland en lukt het niet om het schema aan te houden. Dat is oké. Dan kijk je naar wat er op dat moment haalbaar is en goed voelt. Voor jullie allebei!
De kracht van humor en ontspanning
Hoewel dementiezorg zwaar kan zijn, blijft er ruimte voor luchtigheid. Een grappige opmerking of een moment van samen lachen doorbreekt de spanning. Humor haalt de zwaarte weg en maakt moeilijke momenten dragelijker.
Daarnaast is het cruciaal om jezelf niet te verliezen in de zorg. Neem tijd voor jezelf. Een wandeling, een goed gesprek met een vriend, of gewoon even stil zitten met een kop koffie geeft je de energie om met aandacht aanwezig te blijven. Jouw welzijn is net zo belangrijk.
Durf hulp te vragen!
Veel mensen voelen zich schuldig of zwak als ze hulp vragen. Maar dementiezorg is niet iets wat je alleen hoeft te doen. Hulp inschakelen – of dat nu mantelzorg en respijtzorg is of ondersteuning van een professional – zorgt ervoor dat jij kunt blijven staan. Het maakt dat je op de lange termijn meer kunt betekenen.
Lotgenotencontact kan ook een enorme steun zijn. Het delen van ervaringen met anderen die hetzelfde doormaken, biedt herkenning en geeft nieuwe inzichten. Het besef dat je niet alleen bent, maakt een groot verschil.